PESTEN OP HET WERK 14 Hoe kun je een collega helpen? Voor iemand die gepest wordt, is het vreselijk frustrerend dat mensen aan de zijlijn vaak toekijken maar niet inspringen. Wees jij daarom de collega die het slachtoffer actief steunt! Bijvoorbeeld door de dader aan te spreken op diens gedrag. “Doe niet zo rot, je zou het zelf ook niet leuk vinden als we zo met jou omgaan.” Op deze manier handelen, kan echter alleen als je zelf sterk staat in de groep, anders is de kans groot om zelf ook pestslachtoffer te worden… Is actief steunen voor jou zelf te risicovol, dan kun je in elk geval het slachtoffer apart nemen en duidelijk maken dat je het pestgedrag afkeurt. Je kunt ook collega’s wijzen op de positieve kanten van het slachtoffer. Zorg dat je niet meelacht als het slachtoffer wordt bespot. Je kunt (letterlijk) aan de kant van het slachtoffer gaan staan, of weggaan. De veiligheidscoach heeft ook het oog op de veiligheid van de collegiale omgang en zal bedreigingen hiervan in het team aankaarten of naar haar leidinggevende. Als zij dit (nog) niet durft of wil is een gesprek met de vertrouwenspersoon een mogelijkheid. Rechten In het Burgerlijk Wetboek staat dat een werkgever verplicht is zich als een goed werkgever te gedragen. Wat houdt dat in? Daarover zegt de Arbowet: de werkgever moet beleid voeren om werknemers te beschermen tegen seksuele intimidatie, agressie en geweld. Pesten wordt in Nederland niet apart genoemd (in België bijvoorbeeld wel). De werkgever moet aandacht geven aan agressie en geweld bij het maken van een risico-inventarisatie met een plan van aanpak. De Inspectie SZW controleert de naleving op de Arbowet en kan een nalatige werkgever een bestuurlijke boete opleggen. De ondernemingsraad kan ook een beroep op de Inspectie doen om de werkgever aan te manen. In elke regio heeft de Inspectie SZW een vertrouwensinspecteur aangesteld, waar men met klachten terecht kan. Ondanks deze wetgeving is het voor slachtoffers vaak moeilijk aannemelijk te maken dat ze gepest worden. De dader zal z’n gedrag ontkennen of goedpraten, en ervoor zorgen dat collega’s niet ‘klikken’. Leidinggevenden Leidinggevenden dienen oog en oor te hebben voor pestgedrag. Het komt vaker voor dan gedacht en zoals gezegd in alle lagen van de organisatie. Leidinggevenden moeten erop alert zijn en er ook gericht naar vragen tijdens functioneringsgesprekken. Zeker als het om een teamlid gaat dat vaker ziek is, minder presteert of minder goed gestemd lijkt te zijn. Leidinggevenden moeten zich realiseren dat wat zij horen over pestgedrag enkel het topje van de ijsberg is. Het risico bestaat dat ze klachten of hulpkreten onvoldoende serieus nemen. Het is belangrijk om niet voorbarig tot een oordeel te komen. Ook wanneer het knelpunt nog niet helemaal duidelijk is, kan een leidinggevende alvast aangeven dat pesten niet wordt getolereerd. Een enkele keer komt het voor dat directe en confronterende teamleden onterecht van pestgedrag worden beschuldigd door minder assertieve collega’s die de directe feedback als pesten interpreteren. Kortom, zorgvuldig onderzoek is altijd nodig met alle betrokkenen over wat feitelijk speelt. Je vraagt door bij betrokkenen en doet zelf onderzoek. Zo kan de werkgever bij gegronde verdenking het interne e-mailverkeer van betrokkenen doorlichten. Daarbij laat je je als leidinggevende niet verleiden tot discussie over het waarom van het pesten. Dan wordt te snel de schuld bij het slachtoffer gelegd: ‘hij maakt het er ook wel een beetje zelf naar…’. Nee, uitgangspunt blijft het pestgedrag in de kiem te smoren. Leidinggevenden moeten zich bewust zijn van hun voorbeeldfunctie en onthouden zich zelf van pesttactieken, spelen de bal en niet de man of vrouw. Ze maken duidelijk dat negatief gedrag naar collega’s niet wordt getolereerd. Organisatiebeleid Organisatiebeleid bestaat uit het instellen van een relevant (gedrags) protocol en een gedragscode, de aanwezigheid van een vertrouwenspersoon, klachtenprocedure en voorlichting. Uitgangspunten kunnen zijn: we praten niet over elkaar, maar met elkaar. Maar denk ook aan afspraken als: we spreken elkaar aan bij de voornaam aan en gebruiken geen bijnamen. Bij het overtreden van de gedragscode volgen sancties. Een pester kan bij voortdurend pestgedrag worden geschorst of Pagina 13

Pagina 15

Voor brochures, online relatiemagazines en drukwerk zie het Online Touch beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een online shop in uw reclamefolders.

Gezond & Zeker 2013 nr. 1 Lees publicatie 128Home