19 AGRESSIE lig cliënt aan het woord’ tegen. Haar casus is een mooi voorbeeld van wat het screenen op bijwerkingen kan betekenen voor de cliënt. Lusten en lasten De Ruijter vindt het een uitdaging om samen met de cliënt in kaart te brengen waar hij het meeste last van heeft om vervolgens samen te zoeken naar de beste balans tussen werking en bijwerking. “Kwaliteit van leven zit voor iedereen in andere dingen. Als je mensen die kwaliteit voor een deel terug kunt geven, is dat gewoon mooi. Een psychiatrische aandoening is al heel ernstig en ingrijpend, dus we moeten zorgen dat het niet zwaarder is dan het hoeft te zijn.” Tammenga vertelt dat ze op de polikliniek bijwerkingen in twee afspraken van een uur de lusten en lasten van de medicijnen op de weegschaal leggen. “Daarnaast doen we onderzoek. Alle gegevens komen in een verslag, en het totaalplaatje leidt tot een advies voor de behandeling van de bijwerkingen. Een deel van die behandelingen doen we zelf.” De Ruijter benadrukt: “Door je te verdiepen in bijwerkingen kun je iemand helpen om toch weer te genieten op een zo hoog mogelijk niveau.” Ze geeft een voorbeeld van een cliënt die graag schilderde. Door de medicatie die hij nodig had, gingen zijn handen trillen. Hij kon niet meer schilderen, terwijl dat zijn lust en leven was. “Het lukte om die bijwerking te behandelen, al hebben we een jaar gedaan over het veranderen van de medicatie. Medicijnen voor psychiatrische klachten bouw je niet zomaar af.” Gehoord worden Agressie ontstaat ook als cliënten zich niet gehoord voelen. Cliënten SMS IN EEN OOGOPSLAG Met de Somatische mini Screen (SmS) wordt een stap gezet naar snellere herkenning, vroegtijdige behandeling en preventie van somatische problemen en bijwerkingen van psychofarmaca. Bovendien kan zo worden voldaan aan de risico-prestatie-indicatoren van de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) en zorgverzekeraars Nederland (ZN). De SmS is beoordeeld door een landelijk Delphi panel en onderbouwd door een literatuursearch op basis waarvan het algoritme van de SmS is bepaald. Het algoritme berekent voor de gebruiker of een cliënt tot een risicogroep behoort, waarna de voorschrijver en de polikliniek bijwerkingen (indien aanwezig) een signaal krijgen zodat interventies worden ingezet. Het inzetten van de SmS vergt geen extra training van de zorgverleners en kan door iedereen worden ingevuld. In het totaal kost het invullen 15-20 minuten. De digitale versie van de SmS is gratis te gebruiken als je zorginstelling ook het systeem van RoQua heeft voor de Routine Outcome Measurements (ROM). De papieren versie is gratis te downloaden op: www.ggzcentraal.nl/clienten/aanvullende-zorg/poli-bijwerkingen/polikliniekbijwerkingen. zijn vaak erg blij dat er zo serieus met ze wordt meegekeken. Niet altijd kunnen bijwerkingen voorkomen worden, maar in 95 procent van de gevallen is er verbetering mogelijk. Goede voorlichting kan veel ellende ondervangen. Zo blijken er veel, nog te weinig benutte mogelijkheden te zijn om de kwaliteit van leven van cliënten te verbeteren en, in sommige gevallen, geagiteerd of onveilig gedrag tegenover zorgverleners te voorkomen. Daarnaast bewegen cliënten die gescreend en behandeld zijn zich vaak gemakkelijker, en dat heeft positieve gevolgen voor de fysieke belasting van de zorgverleners. In de landelijke aanpak van onveiligheid en agressie vormen bijwerkingen van medicijnen volgens Tammenga en De Ruijter een onderbelicht onderwerp waar kansen en mogelijkheden liggen. Voor de doorontwikkeling van de SmS heeft het tweetal onder meer steun van Veilig Werken in de Zorg (VWIZ) ontvangen. t Pagina 18
Pagina 20Voor magazines, online boeken en sportbladen zie het Online Touch content management beheersysteem systeem. Met de mogelijkheid voor een e-commerce shop in uw brochures.
Gezond & Zeker 2016 nr. 1 Lees publicatie 167Home