© Magda Hermsen 15 AGRESSIE de vertegenwoordiger van de cliënt worden gevraagd hoe zij de mening van haar vader rondom comfort en activering inschat: wat wíl hij? En als dat onduidelijk is, wat zou hij dan vroeger gewild hebben in deze situatie? Geen simpele vragen natuurlijk. Professionals zijn eraan gehouden dat zij volgens hun professionele standaard werken en binnen de wet blijven; dat gebeurt ook in deze casus. Wel is er de professionele standaard dat ook van behandelaars worden verwacht dat zij actief mogelijkheden aankaarten om de situatie van de cliënt te verlichten of te verbeteren. Bij extreme situaties kunnen zij, na overleg, overgaan tot een dwangmaatregel die gemeld wordt bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Dat zijn de spelregels, maar hoe kun je er samen met de familie goed uitkomen? Beeld cliënt & plan van aanpak Wat als we inzoomen op de cliënt zelf? Hij is een hoogbejaarde man die al zeven jaar lijdt aan dementie. Er zijn geen vooruitzichten op herstel van functies. Hij reageert snel en veel op prikkels. Dit neemt in de loop van de dag toe, waarbij hij soms even in slaap valt en dan weer lijkt op te schrikken en druk reageert. Zijn zithouding lijkt niet comfortabel. Zo zit hij soms schuin, zonder te gaan verzitten. Een enkele maal voorover hangend, zonder omhoog te komen. Of zijn onderbeen hangt tegen de voetsteun die aan de trippelstoel is bevestigd. De ergotherapeut heeft meermalen gepoogd deze stoel aan te passen, zonder afdoende resultaat. Vanwege de nog te verwachten geringe mogelijkheden van verbetering in functioneren, maar ook door het toenemend lijden dat overvragen met zich zou meebrengen, is er een noodzaak meer comfort en ondersteuning te geven. De angst van familie zou kunnen zijn dat hij dan (nog) sneller achteruit zou gaan, maar dat hoeft bij zo’n kwetsbare man niet per se het geval te zijn. Je kan ook zeggen dat je met meer comfort overbelasting bij hem voorkomt. Gegeven de verwachting bij hem van verder verlies van relevante functies, en rekening houdend met het belang van optimaal welbevinden, ligt het voor de hand je te richten op maximaal comfort en kwaliteit van leven. Zoek op Google naar ‘De 7 stadia van Alzheimer-dementie volgens Reisberg’. Dan zie je welke functies achtereenvolgens verloren gaan bij 65-plussers met de ziekte van Alzheimer. Je kunt hiermee bepalen in welke dementiefasen iemand zich bevindt. Ook is af te lezen wat de meest waarschijnlijke volgende functieverliezen zijn, uitgaande van de mogelijkheden hier en nu. De doorslag? Wie en wat geeft de doorslag? Dat is een lastige vraag. De cliënt zelf kan dit niet duidelijk aangeven, en zijn lichaamstaal wordt verschillend geïnterpreteerd door de kinderen en zorgverleners. Dat hij altijd actief was nemen we aan, maar betekent dit dat hij in dit aftakelingsproces ‘actief gehouden’ zou willen worden? Dat een eindstadium van dementie te vermijden is, als we hem maar ‘actief’ blijven houden? Zelfs als dit te veel is voor hem? Hoe kunnen we zijn belangen verhelderen en afwegen? ‘ Pa was altijd al actief!’ Eén manier om deze cliëntsituatie uit te spitten, is het Moreel Beraad of de Dilemma Methode. Daarin worden alle belangrijke gegevens doorgenomen, en belicht vanuit diverse belangen. Op grond van het totaalbeeld volgt een zo goed mogelijke beslissing, die later wordt geëvalueerd. Meer weten over het Moreel Beraad? Ga naar www.ceg.nl, klik op ‘ethiek in uw werk’ en je ziet ‘Moreel Beraad’ staan. In onze case is het advies van de consulent om de cliënt meer rust te bieden. Dit gebeurt in de vorm van enkele uren bedrust verdeeld over de dag, een beter op zijn passiviteit afgestemde stoel, samen met verdere ondersteunende interventies en activiteiten vanuit de complementaire zorg, zoals massage en snoezelen. Daarbij worden de effecten op zijn welbevinden en (on)rustig gedrag goed bijgehouden met een eenvoudig registratieformulier. Zo wordt ook voor verwanten zichtbaar gemaakt wat dit met hem doet, en kan na zes weken samen met zijn familie de balans worden opgemaakt en het verdere beleid bepaald. Pagina 14

Pagina 16

Scoor meer met een web winkel in uw club bladen. Velen gingen u voor en publiceerden cursussen online.

Gezond & Zeker 2017 nr. 2 Lees publicatie 176Home